Dyrektywa ATEX jest dyrektywą Unii Europejskiej, definiującą wymagania, które musi realizować każdy produkt, przeznaczony do korzystania w strefach, które są zagrożone wybuchem. Normy, które są połączone z tą dyrektywą, zawierają wyznaczniki szczegółowe, natomiast te, których nie obejmuje ani dyrektywa, ani normy, są kwestią regulacji wewnętrznych wszystkich państw członkowskich. Należy jednak pamiętać, że regulacje te nie mogą wykluczać się z dyrektywą ATEX.
Strefy zagrożenia wybuchem EX
Cel, który wprowadza tą dyrektywę to absolutne wyeliminowanie lub maksymalne ograniczenie ryzyka, które wiąże się ze stosowaniem możliwego produktu w obszarach, w których możliwe jest wystąpienie atmosfery zagrażającej wybuchem (określana jako Ex).
Miejsca pracy, w których możliwe jest zagrożenie wynikające z wystąpienia atmosfery wybuchowej, dzieli się na strefy zagrażające wybuchem, przy uwzględnieniu ich podziału. Strefy zagrożone wybuchem to jednocześnie przestrzeń otwarta, jak też i zamknięta (np. urządzenia, wewnętrzne zbiorniki, instalacje). Bardzo dobrym zabezpieczeniem są obudowy nierdzewne EX oraz obudowy z tworzywa ex oferowane przez wiele firm.
Następnie atmosfera wybuchowa pojmowana jest w charakterze mieszaniny substancji palnych, które występują w postaci gazów, par, mgieł, bądź pyłów z powietrzem, gdzie spalanie (natychmiast po zapłonie) rozsiewa się na całą nie spaloną substancję.
Strefy wybuchowe dzieli się na trzy główne grupy:
Strefa 0 – jest to obszar, gdzie atmosfera wybuchowa (stanowiąca mieszaninę powietrza z substancjami palnymi w formie gazu, pary lub mgły), pozostaje przez długi okres (powyżej 1000 h/rok).
Strefa 1 – jest to obszar, gdzie atmosfera wybuchowa pojawia się czasowo.
Strefa 2 – jest to obszar, gdzie atmosfera wybuchowa pojawia się rzadko.
Stacja paliw jest typowym przykładem miejsca, w którym pojawia się gazowa atmosfera wybuchowa.